Niepozorny, pozbawiony zapachu, skromniejszy od lilii, storczyka czy róży tulipan uchodził w przeszłości za króla kwiatów. Pilnie strzeżony i uprawiany na dworach Turcji i Persji, owiany legendą tajemnicy i pożądany przez europejskich władców - dziś jest jednym z najpopularniejszych i najczęściej hodowanych kwiatów na świecie.

Vinci - toskańskie miasteczko otoczone gajami oliwnymi i winnicami - co roku przyciąga tysiące turystów z całego świata. Niemal nie zmieniło się od pięciuset lat, kiedy przyszedł tu na świat boski Leonardo.

 

Wielu po raz pierwszy usłyszało o tym kraju, gdy świat obiegły szokujące zdjęcia tańca Umkhosi Womhlanga, czyli Tańca Trzcin. Ponad 60 tysięcy niemal nagich, młodych kilkunastoletnich dziewcząt podrygując, prezentowało królowi swoje wdzięki. Spośród tej niemalże nieograniczonej oferty, król Mswati III co roku wybiera sobie nową żonę. A czasami i dwie od razu.

W środy kościół jest zamknięty z racji lokalnych przesądów. Gdy obcy przybysz wchodzi ze słonecznego dnia w głęboki półmrok świątyni, ogarnia go raptownie poczucie przemożnej presji, jakby napierającego ciśnienia w głębinach. To nie jest kościół, do jakiego przywykł Europejczyk. To nie jest zwyczajny kościół.

W islamie dobremu życiu seksualnemu przypisuje się wielkie znaczenie. Pod warunkiem, że jest to seks małżeński i że każde z małżonków wkracza w związek jako „czyste". Jak dziś młodzi muzułmanie interpretują dla siebie islam i seks?

 

   Rolniczy region Beauce, od wieków uznawany za zbożowy spichlerz Francji, rozpościera się na południowy zachód od Paryża i sięga po lasy Orleanu. Karczowanie drzew, zapoczątkowane tu w neolicie, wymazało je prawie z krajobrazu i Chartres - stolica regionu - w konsekwencji odziedziczyła plenerową perspektywę okolic, niezmienioną od wieluset lat. Ujmuje ona szczególnie latem, gdy już z daleka dostrzeżemy smukłe, asymetryczne dzwonnice katedry Notre Damę, dostojnie górujące ponad morzem złociście falujących zbóż. Dla jadących z Paryża to drogowskaz do Chartres i miła podróż doliną rzeki Eure, ponad którą od setek też lat niesie się w niedzielne poranki ten sam tubalny ton katedralnego dzwonu.

 

   ...i nikt ani słowa prawdy o tym nie powiedział, skądeśmy się tutaj wzięli, dokąd odejść trzeba - Omar Chajjam, Rubajjaty

   Mauzoleum Timurydów w Samarkandzie, omszały polny kamień na norweskim prowincjonalnym cmentarzu, warszawski pomnik Bohaterów Getta i urna z prochami bezimiennych ofiar dżumy. Treny Kochanowskiego, meksykański chlebek zmarłych, epitafia, czaszeczki, cmentarna brzoza płaczka i żałobny rysunek na greckiej glinianej beczce trumnie. Żydowska jorcajtowa świeca, cmentarna biesiada Filipińczyków oraz japońskie ognie mukaebi. Wszystkie cywilizowane ludy od zarania dziejów czczą pamięć zmarłych. Nekrolaktria, kult zmarłych, to ważny element kultury duchowej narodów.

Grobowiec Timurydów w Samarkandzie

   Jedynym „problemem" tego flamandzkiego miasteczka jest to, że tu... nie ma brzydkich miejsc.

   Ponadgodzinna podróż z brukselskiego dworca północnego przebiega sprawnie. Pociąg po drodze zatrzymuje się na trzech stacjach, w tym dwóch stołecznych. To, że jesteśmy we Flandrii, można odczuć już w wagonie. Mówiący po flamandzku konduktorzy i współpasażerowie sprawiają, że z kosmopolitycznej Brukseli przenosimy się w zupełnie inny świat. Przed brugijskim dworcem kolejowym „wyrasta" ogromny parking dla rowerów. Właśnie tak najchętniej poruszają się mieszkańcy „Wenecji Północy".

   Jest maleńka i bezludna. Zajmuje jedynie 24 km2, ale rozpala wyobraźnię do czerwoności. Sławę zawdzięcza legendzie o zakopanych na niej bogactwach, po które bezskutecznie wyprawiały się dziesiątki ekspedycji poszukiwawczych.

   Jedziemy małym, zatłoczonym busem. W Chinach wszystko jest zatłoczone - ulice, place, dworce, restauracje, nawet szlaki turystyczne, a w szczególności środki komunikaji. Nie ma co liczyć na wygodne rozłożenie się na dwóch fotelach.

   Jedziemy przez wioski i niewielkie miasteczka. Wszyscy pasażerowie obserwują nas z wielkim zainteresowaniem; biali ludzie to tutaj naprawdę rzadkość. Osoby, które dostrzegają nas z zewnątrz przez okno busa, zatrzymują się i obserwują, niekiedy tworzy się grupka gapiów.